Compliance w ciepłowni: tarcza ochronna, nie balast

 

W ostatnich latach wielu przedsiębiorców przekonało się, że błędy proceduralne mogą kosztować setki tysięcy złotych – i nie chodzi tu o nieuczciwość czy ignorancję, a o brak systematycznego podejścia. Jedno spóźnione zgłoszenie pomocy publicznej może zakończyć się wezwaniem do zwrotu nawet kilkuset tysięcy złotych. Brak planu neutralności klimatycznej? Utrata milionów złotych w darmowych uprawnieniach CO₂.
To realne przypadki, które już się wydarzyły.

Co się aktualnie zmienia? 

Okres 2025–2026 to prawdziwa rewolucja w przepisach dotyczących przedsiębiorstw ciepłowniczych. Pojawią się nowe obowiązki, m.in.:

1. Plan neutralności klimatycznej (art. 10c dyrektywy EU ETS) – termin złożenia do KOBiZE: 30 września 2024 r. dla okresu 2026-2030. Umożliwia ubieganie się o bezpłatne uprawnienia do emisji CO₂ na modernizację.

2. Efektywny system ciepłowniczy (zgodnie z dyrektywą EED i ustawą o efektywności energetycznej) – obowiązek spełnienia kryteriów do 31 grudnia 2027 r. Od 2028 r. tylko certyfikowane systemy będą mogły przyłączać nowe budynki.

3. Gwarancje pochodzenia ciepła z OZE (ustawa o OZE, art. 47a) – obowiązek rejestracji w systemie URE w terminie 30 dni od wytworzenia każdej partii energii. Niedotrzymanie terminu skutkuje utratą prawa do certyfikatu.

4. Sprawozdawczość pomocy publicznej w systemie SHRIMP – terminy: do 31 marca za rok poprzedni oraz ad hoc przy każdym nowym wsparciu. Brak raportu = nakaz zwrotu pomocy z odsetkami.

5. Białe certyfikaty – niewykorzystana szansa na finansowanie inwestycji efektywnościowych

Do tego dochodzą obowiązki wynikające z dyrektywy NIS2 oraz rozporządzenia REMIT (raportowanie transakcji na rynku energii). Każde z tych wymagań ma swoje terminy, kary i procedury kontrolne.

Brzmi skomplikowanie? 

Niekoniecznie – pod warunkiem, że firma ma prosty system compliance.

Jak to działa w praktyce?

System compliance to nie tony papierów i wielka biurokracja – to praktyczne narzędzia, które pomagają zrealizować obowiązki podmiotom zobowiązanym w ustawowych terminach. Elektroniczny kalendarz z przypomnieniami, wyznaczona osoba odpowiedzialna, kilka prostych procedur i porządek w dokumentach – to wystarczy, by znacząco ograniczyć ryzyko kar i strat. Przykład z praktyki: Ciepłownia miejska w województwie mazowieckim wdrożyła prosty system compliance oparty na arkuszu Excel i comiesięcznych przeglądach. Efekt? Zero kar w ciągu 3 lat i pozyskanie dodatkowo 2 mln zł z białych certyfikatów, o których wcześniej zapomniano.

Kiedy działać?

Teraz. Nie za miesiąc, nie po sezonie. Zasada 48 godzin mówi jasno: każdą nową sprawą związaną z przepisami warto zająć się w ciągu dwóch dni – choćby tylko po to, by ustalić, co trzeba zrobić i kto się tym zajmie. Compliance to inwestycja, która zwraca się już w pierwszym roku – poprzez uniknięte kary, wykorzystane dofinansowania i sprawniejsze procesy. Doświadczenie pokazuje, że właściwie wdrożony system compliance może przynieść oszczędności rzędu 15-20%
kosztów operacyjnych ciepłowni.

Gotowy na zmianę?

Zamów bezpłatną analizę luk compliance w Twojej ciepłowni. Otrzymasz konkretny plan działania na lata 2025-2026 z harmonogramem wdrożenia.

Kontakt: biuro@kiteic.pl